Uitleg ‘oude’ erfdienstbaarheid
Het komt betrekkelijk vaak voor dat niet duidelijk is wat een ‘oude’ erfdienstbaarheid precies inhoudt. Vaak wijkt het gebruik van de erfdienstbaarheid af van het gebruik volgens de akte. Hoe gaat de rechter hier dan mee om?
Wanklanken in de buurt
Erfdienstbaarheid. Henk is eigenaar van een perceel grond met daarop een muziekschool. Dirk is eigenaar van het perceel naast dat van Henk. De muziekschool is vanaf de openbare weg alleen te bereiken via het perceel van Dirk. Daarom is er in 1979 een ‘erfdienstbaarheid van weg’ gevestigd met het perceel van Henk als heersend erf en het perceel van Dirk als dienend erf.
Herrie. Dirk en Henk liggen al een tijd met elkaar in de clinch over de reikwijdte van de erfdienstbaarheid. Dirk vindt dat het gebruik door bezoekers van de muziekschool veel verdergaat dan wat normaal is voor een erfdienstbaarheid van weg. Dirk en Henk kunnen het maar niet eens worden en stappen naar de rechter.
Deze erfdienstbaarheid is niet normaal!
In eerste aanleg neemt de rechtbank aan dat bij de vestiging is beoogd een erfdienstbaarheid van weg te vestigen met een in frequentie beperkt industrieel of zakelijk dienstverlenend gebruik. De rechter vindt het gebruik dat nu van de weg wordt gemaakt, voldoende beperkt. Dirk is het hier niet mee eens en gaat in beroep bij het Hof. Die moet de reikwijdte van de erfdienstbaarheid bepalen.
Uitleg erfdienstbaarheid
De bedoeling van partijen. Het Gerechtshof Arnhem-Leewarden, 12.05.2014 (GHARL:2014:3320) , zegt hierover: “Bij de uitleg van een erfdienstbaarheid gaat het om de in de notariële akte van vestiging tot uitdrukking gebrachte partijbedoeling. Deze moet worden afgeleid uit bewoordingen in de akte. De bewoordingen moeten naar objectieve maatstaven worden uitgelegd in overeenstemming met de gehele inhoud van de akte.”
Wat hebben ze bedoeld? Hierbij moet rekening worden gehouden met alle omstandigheden van het geval, met uitzondering van de niet-kenbare bedoeling van degenen die de bepaling van de akte hebben geredigeerd.
We kunnen het niet vragen. De partijen die destijds bij het vestigen van de erfdienstbaarheid betrokken zijn geweest, zijn niet de huidige eigenaren van de percelen. Zelfs al zou uit de onderliggende overeenkomst blijken dat partijen destijds een andere bedoeling hadden, dan doet dit nu niet meer ter zake. Het gaat om hetgeen in de akte van vestiging van de erfdienstbaarheid staat.
Werkelijk gebruik bepalend
Geen beperkingen. Gelet op de akte zijn bij de vestiging van de erfdienstbaarheid geen beperkingen gesteld aan het gebruik ervan. Het Hof gaat er dus van uit dat degenen die destijds partij waren bij het vestigen van de erfdienstbaarheid, geen beperkingen in het gebruik hebben bedoeld.
De praktijk telt. Mocht er dan toch nog onduidelijkheid bestaan over de inhoud van de erfdienstbaarheid, dan geldt in geval van twijfel de manier waarop de erfdienstbaarheid is uitgeoefend. Zeker als dat al geruime tijd te goeder trouw en zonder tegenspraak gebeurt.
Dit houdt in dat een te ruim gebruik van een erf-dienstbaarheid gaat gelden als normaal gebruik, als dit te ruime gebruik geruime tijd stilzwijgend wordt geaccepteerd. Reageer dus meteen bij een te ruim gebruik van een erfdienstbaarheid.
Bij twijfel is het gebruik van een erfdienstbaarheid zoals dit geruime tijd zonder tegenspraak heeft plaatsgevonden, beslissend. Reageer dus meteen bij een te ruim gebruik van een erfdienstbaarheid.
